Türk Yahudi Cemaati
Kaybolacak mı?
Sevgili kardeşlerim, yeğenlerim ve dostlarım,
Türkiye'den İsrail'e Cumhuriyet tarihi boyunca göç oldu. Cumhuriyetin ilk yıllarında bu göç çok fazla değildi.
Sene 1927. Genç Türkiye Cumhuriyetinde ilk defa nüfus sayımı yapılır.
Türkiye'de 1927 yılında 81.872 Yahudi yaşadığı anlaşılır.
Haziran 1934 de Tekirdağ'da Yahudiler pogroma uğradılar. Kitleler halinde katliamdan canlarını kurtarmak için, mallarını mülklerini bırakıp İstanbul'a kaçtılar. Kaçanlardan bir kısmı daha sonra Filistin'e göç ettiler. (1934 Trakya olayları-Yazacağım inşallah)
1935 yılında Türkiye Cumhuriyetinde ikinci kez genel nüfus sayımı yapılır. Türkiye Yahudilerinin sayısı yaklaşık 79.000 e gerilemiştir.
Eylül 1939. İkinci dünya savaşı başladı.
Mayıs 1941 de, 1896 ile 1916 yılları arasında doğan bütün "gavur erkekler" (20 sınıf ihtiyatlar-Las vente klasas) güya ihtiyaten askere alındı. Türkiye Cumhuriyeti yüzyıllardır bu topraklarda yaşayan kendi vatandaşlarına, sırf Müslüman olmadıkları için güvenmiyordu. Onları bir şekilde göz altında tutmak için askere aldılar. Sağ kalanlar Temmuz 1942 de terhis edildiler.
Terhisin üstünden daha bir - iki ay geçmemişti ki darbenin büyüğü geldi. Ağustos 1942 de bütün "gavurlara" bu defa varlık vergisi geldi. Ödeyemeyenler Aşkale'ye sürgüne gönderildiler. Bir çokları oralarda öldüler... Yahudiler canlarını, paralarını, onurlarını, kaybettiler.
Önemli bir şey daha kaybettiler.
Ülkelerine olan güvenlerini...
(Kurun-ı vustai - Ortaçağ kanunu.)
1933 ile 1945 yılları arasında Türkiye, 800 kadar Alman Yahudisini göçmen olarak kabul etmiştir. Bunlar Einstein'in (ve Atatürk'ün) önderliği ile bugünkü İstanbul Üniversitesinin temellerini atan Alman Profesörler ve aileleri idi.
O yıllarda bir gün İsrail devletinin kurulabileceği hayali bile Yahudileri vaat edilmiş topraklara göç etmeye yetti. Dünyanın her yerinden İsrail'e göç etmeye başladılar. Türkiye Yahudileri de ancak kendi memleketlerinde rahat edebileceklerine inandıkları için bu göçe katıldılar.
1945 yılında yapılan genel nüfus sayımında Türkiye'de 76.965 Yahudi yaşarken bu sayı, 1948 yılında 49.995 kişiye düşer. Yahudi nüfusu 3-4 sene içerisinde neredeyse yarı yarıya azalmıştır.
Daha sonraki yıllarda göç giderek yavaşlarsa da dalgalar halinde devam eder. 1980 ihtilalinden evvel iç savaş tehlikesi ile karşı karşıya kalan Türkiye'den İsrail'e bir göç dalgası daha yaşanır. Ancak 12 Eylül darbesinden sonra geri dönüşler de çok oldu. 2000 li yıllara geldiğimizde Türkiye'de yaklaşık 20-25 bin Yahudi kalmıştı.
2010 yılından sonra Türkiye'de artan antisemitizm ile birlikte yine göç başlar ve Türkiye'deki Yahudi nüfusu 19 - 20 bine iner.
Yıllara göre Türkiye'den İsrail'e göç eden Yahudilerin sayıları aşağıdadır:
2010 senesi, toplam 146 kişi, 11 aile, 21 çocuk, üniversiteye katılmak için 11 genç...
2011 senesi, toplam 92 kişi, 9 aile, 15 çocuk, üniversiteye katılmak için 14 genç...
2012 senesi, toplam 69 kişi, 8 aile, 12 çocuk, üniversiteye katılmak için 12 genç...
2013 senesi, toplam 64 kişi, 6 aile, 9 çocuk, üniversiteye katılmak için 3 genç...
2014 senesi, toplam 60 kişi, 9 aile, 15 çocuk, üniversiteye katılmak için 3 genç...
2015 senesi, toplam 77 kişi, 8 aile, 13 çocuk, üniversiteye katılmak için 11 genç...
Bunun dışında İsrail'e senede ortalama 8-10 kişi daha Türkiye'den ayrıca göç etmekte. Bu bahsettiklerim, önce İsrail'e geliyorlar ve sonra İsrail'de aliya yapıyorlar. Onlar bu rakamlara dahil değil.
Türkiye'den Avrupa, Amerika ve Kanada gibi diğer ülkelere göç edenlerin sayısı, okumak için gidip orada kalanlar da dahil senede 30-40 kişi kadar. Avrupa'ya göç çok az...
Şimdilerde ise Türkiye'de yaşayan Yahudi'lerin sayısı yaklaşık 17.500 civarı.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
80 - 90 senedir süren bu erozyon durabilir mi? 550 senedir var olan Türkiye Yahudi Cemaati yok mu olacak?
Göç edenlerin çok büyük bir kısmı gençler. Hal böyle olunca da Türkiye'deki Yahudi nüfusu giderek daha "yaşlı" oluyor. Bu da doğum - ölüm oranını olumsuz yönde etkiliyor. Neredeyse 3 ölüme karşı bir doğum var. Bu ise karşımıza başka bir problem çıkartıyor. Evlilik çağına gelen gençler giderek azalıyor. Alternatifler çok azaldığı için aradıklarını bulamayan gençler "başka" arayışlara giriyorlar.
Karışık evlilikler daha şimdiden yüzde 30 lara 40 lara dayanmış durumda. Bu da Yahudi cemaatinin en önemli problemlerinden birisi. Sizin anlayacağınız Türkiye'deki Yahudi cemaati için en büyük tehlike ne iktidardaki partilerinin yönetimi, ne antisemitizm ne de başka bir şey. Göçler ve karışık evlilikler dolayısıyla bu cemaat yok olmak üzere...
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
İsrail bu sene göç kabulünde bir rekor kırdı. 30 bin kişi evini yurdunu bıraktı ve İsrail'e göç etti. Yaklaşık 8 bin Fransız geldi. Neden geldikleri belli. Fransa'da Yahudiler için işler iyi gitmiyor.
Bir sürü Amerikalı geldi. Çünkü Haredi Amerikalılar ülkelerinde çocuklarına istedikleri eğitimi veremiyorlar. Çok pahalı. Her birinde 5-6 çocuk var. Mecburen Haredi çocuklara bedava eğitimin verildiği İsrail'e geliyorlar.
Ruslar geliyor. Onları Yahudilik çok ırgalamıyor. Ancak İsrail'in iklimi ve hayat şartları kendi ülkelerinden çok daha iyi.
2015 yılında İsrail'e göç eden 30 bin kişiden sadece yaklaşık 85 tanesi Türkiye'den.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Anneler, babalar, büyük anneler, büyük babalar, Çocuklarımız, torunlarımız kaybolmasınlar. Büyük bir kültür yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Bunu durduramazsınız. Ama gençlerimiz kaybolmasın. Onların kaybolmalarını engelleyebilirsiniz. Eğer bütün hayatımızı adadığımız çocuklarımızın, torunlarımızın kaybolmalarını istemiyorsak, onlara önce mutlaka İbranice eğitimi verin. Bu şart.
Liseyi bitiren çocukları İsrail'e gönderin. Üniversiteyi muhakkak İsrail'de okusunlar. En büyük miras bu. Sonra kendi kararlarını verebilirler. İsrail'de yaşamayı seçerlerse burada Yahudi bir eş bulma şansları çok daha fazla.
Onlara Siyonizm eğitimi vermeliyiz. Çocuklarımıza Yahudi dinini öğretmeliyiz.
İlla ki çok sofu olmaları gerekmiyor. Ama içinde Yahudilik olmayan Siyonizm neye yarar?
Çocuklarımız, torunlarımız kaybolmasın.
Burada bir Yahudi ülkesi var.
Diaspora, bizi duyun.
Bekliyoruz...
Ben Aaron Baruch (Ankaralı).
Beyanımdır.
Lütfen kayıtlara geçsin.
Bu hafta da bu kadar.
Sevgiyle kalın, hoşça kalın.
Kaynakça : Sayın Rıfat Bali , (Hastürk)
Türkiye Musevi cemaatinin sayın yetkilileri,
İsrail'deki Türkiyeliler Derneğinin sayın yetkilileri,
Akademia - Sayın Şule Toktaş - Gayrimüslim azınlıklar nüfus hareketleri.
Şalom gazetesi arşivleri - Sn. İvo Molinas
Teşekkürlerimi ve saygılarımı sunuyorum.
